Εξομολόγηση στο Άγιο Όρος.. Νίκος Καζαντζάκης.

Στή φρικτή και άνυδρη έρημο των Καρουλίων του Αγίου Όρους, 

αναζήτησε ο Νίκος Καζαντζάκης τον Γερόντα Μακάριο, 

φημισμένο ασκητή, για να εξομολογηθεί. 

Τον συνάντησε σε μία σκοτεινή σπηλιά 

 αποστεωμένο και απόκοσμο.. 

Γράφει στην Αναφορά στον Γκρέκο.. 

..........................................................................

Κοίταζα με απληστία την ψυχή τούτη που είχε εξαφανίσει το κορμί της, 

αυτό βάραινε τις φτερούγες της 

και δεν την άφηνε ν' ανέβει στον ουρανό

 Ανήλεο, ανθρωποφάγο θεριό η ψυχή που πιστεύει. 

Κρέατα, μάτια, μαλλιά, όλα του τα χε φάει. 

Δεν ήξερα τι να πω, από που ν' αρχίσω.- 

 Βαριά η ζωή σου, γέροντά μου. 

Θέλω κι εγώ να σωθώ, δεν υπάρχει άλλος δρόμος;

- Πιο βολικός; έκαμε ο ασκητής και χαμογέλασε με συμπόνια. 

- Πιο ανθρώπινος, γέροντά μου. 

- Ένας μονάχα δρόμος. 

- Πώς τον λέν; 

- Ανήφορο. 

Ν' ανεβαίνεις ένα σκαλί. 

Από το χορτασμό στην πείνα, 

από τον ξεδιψασμό στη δίψα, 

από τη χαρά στον πόνο. 

Στην κορφή της πείνας, της δίψας, του πόνου κάθεται ο Θεός. 

Στην κορφή της καλοπέρασης κάθεται ο Διάβολος διάλεξε. 

- Είμαι ακόμα νέος. Καλή ναι η γης, έχω καιρό να διαλέξω.
 

Aπλωσε ο ασκητής τα πέντε, κόκαλα του χεριού του, 

άγγιξε το γόνατό μου, με σκούντηξε: 

- Ξύπνα, παιδί μου, ξύπνα, πριν σε ξυπνήσει o Χάρος. 

 

Ανατρίχιασα. 

Γέροντά μου, του κάνω, 

δεν ήρθα εδώ να σε πειράξω, 

δεν είμαι ο Πειρασμός.

 Είμαι ένας νέος που θέλει να πιστέψει απλοϊκά, 

χωρίς να ρωτάει, 

όπως πίστευε ο παππούς μου ο χωριάτης θέλω, 

μα δεν μπορώ. 

- Αλίμονο σου, αλίμονο σου, δυστυχισμένε. 

Το μυαλό θα σε φάει, το εγώ θα σε φάει. 

Ο αρχάγγελος Εωσφόρος, που εσύ υπερασπίζεσαι 

και θες να τον σώσεις, 

ξέρεις πότε γκρεμίστηκε στην Κόλαση;

Όταν στράφηκε στο Θεό κι είπε: 

Εγώ. 

Ναι ναι, άκου, νεαρέ, και βάλ' το καλά στo νου σου:
 

- Ένα μονάχα πράμα κολάζεται στην Κόλαση, το εγώ. Το εγώ, ανάθεμά το! 

Τίναξα το κεφάλι πεισματωμένος:
 

- Με το εγώ αυτό ξεχώρισε ο άνθρωπος από το ζώο, 

μην το κακολογάς, πάτερ Μακάριε.
 

 - Με το εγώ αυτό ξεχώρισε από το Θεό. 

Πρώτα όλα ήταν ένα με το Θεό, ευτυχισμένα στον κόρφο του. 

Δεν υπήρχε εγώ και συ κι εκείνος δεν υπήρχε δικό σου και δικό μου,

δεν υπήρχαν δυό, 

υπήρχε ένα. 

Το Ένα, 

 ο Ένας.

Αυτός είναι ο Παράδεισος που ακούς,

 κανένας άλλος. 

Από κει ξεκινήσαμε, αυτόν θυμάται και λαχταρίζει η ψυχή να γυρίσει. 

Βλογημένος ο θάνατος! 

τί ναι ο θάνατος, θαρρείς; 

Ένα μουλάρι, το καβαλικεύουμε και πάμε. 

Μιλούσε, κι όσο μιλούσε το πρόσωπό του φωτίζουνταν.

Γλυκό, ευτυχισμένο χαμόγελο ξεχύνουνταν από τα χείλια του

κι έπιανε όλο του το πρόσωπο. 

Ένιωθες βυθίζουνταν στην Παράδεισο. 

- Γιατί χαμογελάς, γέροντά μου; 

- Είναι να μη χαμογελώ; μου αποκρίθηκε είμαι ευτυχής, παιδί μου. 

Κάθε μέρα, κάθε ώρα, γρικώ τα πέταλα του μουλαριού, 

γρικώ το Χάρο να ζυγώνει. 

Είχα σκαρφαλώσει τα βράχια 

για να ξομολογηθώ στον άγριο τούτον απαρνητή της ζωής. 

Μα είδα ήταν ακόμα πολύ ενωρίς. 

Η ζωή μέσα μου δεν είχε ξεθυμάνει, αγαπούσα πολύ τον ορατό κόσμο, 

έλαμπε o Εωσφόρος στο μυαλό μου, 

δεν είχε αφανιστεί μέσα στην τυφλωτική λάμψη του Θεού. 

Αργότερα, συλλογίστηκα, σα γεράσω, 

σαν ξεθυμάνω, 

σαν ξεθυμάνει μέσα μου κι o Εωσφόρος.

Σηκώθηκα. 

Ασκωσε ο γέροντας το κεφάλι. 

- Φεύγεις; έκαμε άε στο καλό. 

Ο Θεός μαζί σου. Και σε λίγο, περιπαιχτικά:
 

- Χαιρετίσματα στον κόσμο. 

- Χαιρετίσματα στον ουρανό, αντιμίλησα. 

Και πες στο Θεό, δε φταίμε εμείς,

φταίει αυτός που έκαμε τον κόσμο τόσο ωραίο.

Αναφορά στο Γκρέκο. Νίκος Καζαντζάκης. 

 

Οι τρεις σοφοί πίθηκοι. Φιλοσοφία Ζεν.

Στη Φιλοσοφία της Ζεν, υπάρχει η ιστορία των τριών σοφών πιθήκων,

όπου

Ο Sizaru δεν βλέπει τίποτα κακό

Ο Kikazaru δεν ακούει τίποτα κακό

και ο Iwazaru δε λέει (και κατ'επέκταση δεν κάνει) τίποτα  κακό.


Ή όπως είναι πιο γνωστό

see no evil,
hear no evil,
speak no evil..

Ο βαθύτερος συμβολισμός των τριών σοφών πιθήκων

σχετίζεται με τη διάκριση που πρέπει να επιδεικνύουμε

σε αυτά που αφήνουμε να εισέλθουν μέσα μας 

αλλά και σε αυτά που αφήνουμε να εξέλθουν.

γιατί καθορίζουν το πεπρωμένο μας


Ετσι όπως ο συνετός άνθρωπος επιλέγει σχολαστικά την τροφή του

για να έχει ένα υγιές σώμα,

το ίδιο προσεκτικά επιλέγει και τα ερεθίσματα στα οποία εκτίθεται

για να έχει μία υγιή ψυχή.

Απόρροια αυτής της εσωτερικής ισορροπίας και καθαρότητας

είναι λόγοι και πράξεις  ανιδιοτελείς  και πηγαίες

προς όφελος και των άλλων και του εαυτού του. 


Αντίστροφα ο ανθρωπος που εκτείθεται αθρόα σε διανοητικές τοξίνες

ή πληγώνει με τα λόγια και τις πράξεις του

αναμφίβολα χτίζει πάνω σε γερά θεμέλια, και τη δική του δυστυχία...

O σοφός ηγεμώνας. Λάο Τσέ.

Ος ἂν θέλῃ μέγας γενέσθαι ἐν ὑμῖν 

ἔσται ὑμῶν διάκονος

Γράφει σχετικά ο Λάο Τσε..

................................................

 

Για ποιο λόγο η θάλασσα είναι βασιλιάς εκατό χειμάρρων; 

Επειδή βρίσκεται πιο χαμηλά τους. 

Γι'αυτό είναι βασιλιάς εκατό χειμάρρων. 

Αν ο συνετός πρόκειται να καθοδηγεί τους ανθρώπους, 

οφείλει να υπηρετεί ταπεινα. 

Αν τους οδηγεί, 

πρέπει ν'ακολουθεί πίσω τους: 

Έτσι, όταν ο συνετός διοικεί, 

ο λαός δεν αισθάνεται καταπιεσμένος. 

Δεν υποφέρει από την ηγεσία του. 

Ολοι τον υποστηρίζουν πρόθυμα, 

επιζητώντας τον. 

Επειδή δεν ανταγωνίζεται, 

Δε συναντά ανταγωνισμό. 

Ταο Τε Κινγκ. Λαο Τσέ. Εκδόσεις Κέδρος.

Ανάμνηση, Διάκριση και Προσδοκία..

Η Ατραπός(Πνευματική οδός) 

περνά από την Ανάμνηση (Ντικρ), 

Διάκριση (Φικρ) 

και Προσδοκία(Χιμάχ). 

Ντίκρ είναι Ανάμνηση του Θεού,

από τον οποίο με διαχωρίζει ο εαυτός μου. 

Αυτή η πλάνη που ο ίδιος προκάλεσα, 

δημιουργεί ένα φράγμα, 

τη χωριστικότητα.

 Για να αρχίσουμε λοιπόν τη διάλυση του Εαυτού, 

είναι απαραίτητη η Ανάμνηση. 

Πως μπορώ όμως να θυμηθώ το Θεό, 

όταν είμαι γεμάτος από μένα;  

Οταν το δοχείο είναι γεμάτο από μένα 

δεν υπάρχει χώρος για τίποτε άλλο. 

Πρόκειται για μία διαδικασία αντικατάστασης. 

Ενα δοχείο νερό με κομματάκια λάσπης να αιωρούνται,
 μπορεί να καθαριστεί τελείως 

 αν το βάλουμε κάτω από μία βρύση 

και ρίξουμε μέσα φρέσκο, καθαρό νερό. 

Σιγά σιγά το λασπωμένο δοχείο αρχίζει να καθαρίζει 

και να αντανακλά όλο και περισσότερο 

την ουσιαστική φύση του καθαρού νερού. 

Γιαυτό μας αρέσει η αγνότητα - 

Είμαστε αγνοί από την Πηγή μας.

 Φικρ είναι εκείνο το Φως που ρίχνεται σε μία σκηνή 

υποδηλώνοντας τη διάκριση: 

Τι είναι καλό και τι κακό, 

τι διαρκεί και τι όχι,

τι είναι σωστό και λάθος, 

μαύρο και άσπρο. 

Αν βρισκόμαστε σε κατάσταση πραγματικής Ανάμνησης, 

η Διάκριση θα λειτουργεί αυτόματα. 

Ούτε Ανάμνηση ούτε Διάκριση θα υπάρξει 

αν δεν έχουμε χιμαχ 

- Ενέργεια, επιθυμία να είμαστε αληθινοί πλήρεις, ζωντανοί. 

Όσο περισσότερη από αυτή την Ενέργεια έχουμε, 

τόσο περισσότερο διαθέσιμη γίνεται. 

Μοιάζει με το καθάρισμα της Πηγής: 

Όσο περισσσότερο καθαρίζετε το κεφαλάρι της, 

τόσο καθαρότερο νερό θα κρατάει. 

Αρα οι τρείς βασικές προυποθέσεις της Ατραπού 

είναι εντελώς αλληλοσυσχετιζόμενες. 

Καθεμία ενισχύει τις άλλες ποσοτικά και ποιοτικά.

Αν έχω περισσότερη συνειδητότητα(Ανάμνηση), 

θα πράξεις μου θα φωτίζονται συνεχώς 

από περισσότερη Διάκριση. 

Συνεπώς η ποιότητα των περισσότερων 

από τις καινούργιες πράξεις μου θα είναι τέτοιες 

που δεν θα διογκώνουν τον εαυτό μέσα μου. 

Σιγά σιγά αντιλαμβάνεται κανείς την εξαφάνιση 

της κατάστασης του ''εγώ''

-αλαζονεία, ματαιοδοξία, προσωπικότητα. 

Ξεφορτωθείτε το ''εγώ'' και θα δείτε τον πραγματικό εαυτό. 

Το εμβυακό σπέρμα της αληθινής γνώσης ενυπάρχει στον καθενα. 

Αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις αμαυρώνεται 

ή επικαλύπτεται από τα στρώματα της προσωπικότητας. 

 Ο Δρόμος των Σούφι. ShaykhFadhlalla Haeri. 

 Εκδόσεις Ιάμβλιχος. 1991

Τα επτά επίπεδα του Εαυτού.

Αν αναλύσουμε τον Εαυτό μας,
μέσα από το πρίσμα του νηφάλιου αυτοστοχασμού, 

τότε όπως το φώς που διαθλάται σε ένα οπτικό πρίσμα, 

θα διαχωριστεί σε 7 επίπεδα

Όπως αναφέρει η Παράδοση των Σούφι... 

Χτίζουμε μία εικόνα του εαυτού, της οντότητας που αποκαλούμε ''εγώ''. 

Αυτός ο εαυτός κατανοείται καλύτερα, 

 όταν παρατηρήσουμε πως διαιρείται σε επτά διαφορετικές κατηγορίες ή επίπεδα.

 Το πρώτο είναι το υλικότερο, το πιο δόλιο,το πιο σταθερό. 

Είναι ο Εαυτός που Προστάζει και, όπως ένας στυγνός δυνάστης, 

ενεργεί με αποκλειστική βάση τα εγωιστικά κίνητρα. 

 Ούτε η συμπόνια ούτε η λογική έχουν αποτέλεσματα πάνω του 

και παρακινείται εντελώς από τα γούστα και τις κατώτερες επιθυμίες του. 

Το επόμενο στάδιο είναι ο Επιτιμητικός εαυτός. 

Σε αυτό συμβαίνει κατά καιρούς να μαλακώνει η σκληρή καρδιά 

και να τη διαπερνά μία ακτίνα συνείδησης. 

 Μερικές φορές,

 τούτος ο Εαυτός αυτοκατηγορείται για τον υπάρχοντα εγωκεντρισμό του. 

Η τρίτη κατηγορία είναι ο Εμπνευσμένος Εαυτός. 

Είναι ανεκτικός, δημιουργικός, καλλιτεχνικός, πρωτότυπος και ευπρόσβλητος. 

Πρόκειται για εξελιγμένο εαυτό, 

αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό που να του εξασφαλίζει σιγουριά.

Το τέταρτο επίπεδο είναι ο Σίγουρος Εαυτός 

που στηρίζεται στη βεβαιότητα και την εμπιστοσύνη. 

Είναι ώριμος και έμπειρος, σίγουρος πως το αποτέλεσμα θα είναι πάντα ευνοικό

και όποτε αντιμετωπίζει αναταραχές, ανακαλεί περασμένες εμπειρίες και γεγονότα

 επιβάλλοντας σταθερότητα, ηρεμία και αυτοκυριαρχία. 

Στο πέμπτο επίπεδο βρίσκεται ο Ευχαριστημένος Εαυτός 

και η ευχαρίστηση του βασίζεται στη με επίγνωση αποδοχή της πραγματικότητας.

 Η ευχαρίστηση προέρχεται από θετική , νοήμονα αναγνώριση 

και όχι από αρνητική και αστήρικτη αποδοχή. 

Δεν πρόκειται για θετική σκέψη. 

Το επόμενο στάδιο του εαυτού 
είναι εκείνο της αναγνωρισμένης αρμονίας του συνόλου, 

ο Αρμονικός Εαυτός.

Πρόκειται για την εμπειρία του με την αρμονία ολόκληρης της δημιουργίας.

Το έβδομο και τελευταίο επίπεδο είναι ο Εκπληρωμένος Εαυτός,

πλήρης και τέλειος. 

Βρίσκεται σε ενοποιημένη ισορροπία, 

αφυπνισμένος και εξελισσόμενος μέσα στην αγνή του συνείδηση, 

βιώνοντας μεν τον χρόνο,

αλλά ζώντας ταυτόχρονα και γνωρίζοντας τη μόνιμη θεία του πραγματικότητα.

Είναι ο Εαυτός που εξωτερικά δρά σαν φορέας της καλωσύνης 

και βοηθός για την αληθινή εξέλιξη και εκπλήρωση των άλλων 

και εσωτερικά είναι βυθισμένος στον ωκεανό της χωρίς αρχή και τέλος ύπαρξης. 

Είναι ο Εαυτός ενός εξωτερικού αγώνα ή θυσίας

και μιας εσωτερικής ευχαρίστησης με απέραντη αγάπη. 

Ο δρόμος των Σούφι. Shaykh Fadhlalla Haeri. 

 Εκδόσεις Ιάμβλιχος. 1991.

Ξεφλουδίζοντας το κρεμμύδι..

Για να φτάσει κανείς στην καρδιά του κρεμμυδιού, 

όπως και του ανθρώπου, 

πρέπει να αφαιρέσει μία μία τις φλούδες που την κρύβουν.. 

Η παράδοση των Σούφι αναφέρει.

...............................................

 Το λεγόμενο εγώ μοιάζει με κρεμμύδι. 

Αφαιρούμε ένα στρώμα, μετά άλλο ένα 

και κατόπιν γίνεται ευκολότερο. 

Τα εξωτερικά είναι τα σκληρότερα.

 Όσα περισσότερα στρώματα αφαιρούμε από το κρεμμύδι, 

δηλαδή όσο περισσότερο  ξεγυμνώνουμε τον εαυτό μας 

 από τα εναποτιθεμένα στρώματα της προσωπικότητας,

 τόσο πιο ελεύθεροι και ευτυχέστεροι γινόμαστε 

και τόσο περισσότερες πιθανότητες για αληθινή εκπλήρωση αποκτάμε.

 Τελικά, μόλις φτάσουμε σε κάποιο υψηλό επίπεδο εσωτερικής συνειδητοποίησης 

και όταν έχουμε βαπτισθεί ουσιαστικά και ολοκληρωτικά

σε αυτή την κατάσταση, σε αυτήν την εσωτερική ισορροπία, 

κανένα ή ελάχιστα παράσιτα απομένουν, 

πράγμα που σημαίνει πως φτάσαμε στο τελευταίο στρώμα του κρεμμυδιού. 

Τώρα αν αφαιρέσουμε και αυτό το στρώμα τι απομένει;

Το διάστημα(Πνεύμα)! 

Τι είναι πνεύμα; 

Προέρχεται από την τάξη του Θεού, από αγνό Φώς. 

Δεν είστε ότι νομίζετε πως είστε. 

Μόνο Θεός υπάρχει.

Από Αυτον προέρχεστε και σε Αυτόν επιστρέφετε. 

Αν βλέπετε κάτι άλλο εκτός από το Θεό, 

είναι διότι κοιτάζετε μέσα από το μολυσμένο πρίμα-φυλακή του εαυτού. 

Η ουσία σας, η πραγματικότητά σας, είναι κάτι που δεν έχει αρχή και τέλος. 

Για το λόγο αυτό κάθε σας πράξη είναι ένας αντίλαλος αυτής της πραγματικότητας. 

Ο δρόμος των Σούφι. Shaykh Fadhlalla Haeri. 

Εκδόσεις Ιάμβλιχος. 1991.